Anticonceptie na bevalling: 7 veilige opties
Na je bevalling komt je vruchtbaarheid soms sneller terug dan je verwacht — óók als je borstvoeding geeft. Op deze pagina lees je wanneer je weer vruchtbaar kunt zijn, welke methoden veilig zijn (ook bij borstvoeding), wanneer je ze start, en hoe we dit in onze regio Den Haag organiseren.
Wil je persoonlijk advies of direct iets regelen? Neem laagdrempelig contact op. In onze Bieb van Margriet vind je daarnaast handige informatie.
Wanneer ben je weer vruchtbaar?
De eerste eisprong kán al vóór je eerste menstruatie plaatsvinden. Bij geen borstvoeding kan dat al na 3–4 weken; bij borstvoeding is het gemiddeld later, maar niet voorspelbaar. Reken er dus op dat je vanaf 3 weken postpartum weer anticonceptie nodig kunt hebben als je (nog) niet opnieuw zwanger wilt worden.
LAM-methode (Lactational Amenorrhea Method)
Deze anticonceptie methode is alleen betrouwbaar (±98%) wanneer alle drie voorwaarden gelden:
- je geeft volledige borstvoeding (dag én nacht, geen lange pauzes),
- je hebt nog geen menstruatie
- je baby is < 6 maanden oud.
Zodra één van deze drie verandert, heb je extra anticonceptie nodig. Deze methode raden wij doorgaans niet aan of in combinatie met een ander voorbehoedsmiddel.
Keuzehulp in het kort
-
Condooms – direct te gebruiken; geen invloed op melkproductie.
-
Koperspiraal (Cu-IUD) – kan direct na de bevalling of vanaf 4–6 weken worden geplaatst; hormoonvrij.
-
Hormoonspiraal (LNG-IUD) – vanaf 4–6 weken; veilig bij borstvoeding; vaak minder bloedverlies.
-
Hormoonstaafje (implantaat) – kan direct postpartum of later; veilig bij borstvoeding; werkt 3 jaar.
-
Progestageen-pil (minipil) – kan direct; dagelijks rond hetzelfde tijdstip innemen.
-
Prikpil (DMPA) – meestal vanaf 6 weken bij borstvoeding; werkt 12 weken per injectie.
-
Combinatiemethoden met oestrogeen (pil/pleister/ring) – niet vóór 6 weken postpartum i.v.m. tromboserisico en mogelijke daling melkproductie; vaak pas na 6 weken (of later) en alleen als het past bij jouw situatie.
-
Natuurlijke methoden / ovulatie-apps – onbetrouwbaar in de eerste maanden door onvoorspelbare cycli.
-
Noodanticonceptie – zie verderop; kan ook bij borstvoeding.
Anticonceptie methoden
1. Condooms
Hormoonvrij, direct te gebruiken, ook als tijdelijke oplossing tot je definitieve keuze. Goed tegen SOA’s. Nadeel: kans op gebruikersfouten.
2. Spiraaltjes
Koperspiraal (Cu-IUD) is hormoonvrij en werkt 5–10 jaar (afhankelijk van type). Bloedverlies kan iets rijker/krampachtiger zijn dan je gewend was.
Hormoonspiraal (LNG-IUD) geeft lokaal progestageen af; werkt 3–8 jaar (type-afhankelijk) en zorgt vaak voor minder bloedverlies.
Timing: plaatsing direct post-partum (binnen 48u) of na 4–6 weken. Bij directe plaatsing is de kans op uitstoting iets hoger; daarover adviseren we persoonlijk.
3. Hormoonstaafje (etonogestrel-implantaat)
Een smal staafje onder de huid van de bovenarm. Werkt 3 jaar, snel omkeerbaar, veilig bij borstvoeding, en kan direct postpartum. Kan spotting geven in de eerste maanden. Ook wel bekend onder de merknaam ‘implanon’.
4. Progestageen-pil (minipil)
Bevat geen oestrogeen en is geschikt bij borstvoeding; starten kan direct na de bevalling. Elke dag op tijd innemen voor goede betrouwbaarheid.
5. Prikpil (DMPA)
Injectie elke 12 weken. Vaak weinig menstruatie op den duur. Meestal vanaf 6 weken postpartum bij borstvoeding. Houd rekening met langzame terugkeer van vruchtbaarheid na stoppen (soms maanden).
6. Combinatiemethoden met oestrogeen (pil/pleister/ring)
Effectief en bekend, maar postpartum is er tijdelijk een verhoogd tromboserisico.
• Niet-borstvoeding: doorgaans na 3–6 weken, afhankelijk van risicofactoren.
• Borstvoeding: stel uit tot ≥6 weken (soms langer) vanwege melkproductie en VTE-risico.
We wegen dit individueel af.
7. Diaphragma/cervixkapje & natuurlijke methoden
Pas na herstel en met zorgvuldige maatbepaling; in de eerste maanden minder betrouwbaar door veranderde anatomie en onvoorspelbare ovulaties.
Noodanticonceptie (als er iets misging)
-
Koperspiraal: meest effectief; kan tot 5 dagen na onbeschermde seks en is daarna je vaste anticonceptie.
-
Levonorgestrel-pil (morning-after): zo snel mogelijk innemen (tot 72 uur); borstvoeding kan door.
-
Ulipristal-pil: werkt tot 120 uur; borstvoeding tijdelijk onderbreken volgens de bijsluiter.
Bel ons voor advies; we zorgen dat je snel de beste optie krijgt.
Anticonceptie en borstvoeding
Progestageen-methoden (spiraal, staafje, minipil) zijn prima te combineren met borstvoeding. Oestrogeen kán in de vroege kraamperiode de melkproductie verminderen; daarom schuiven we combinatiemethoden meestal op. Twijfel je over je melkproductie? Geef het aan — we kijken mee en stemmen af met lactatiekundige/ziekenhuis waar nodig.
We spreken je wensen meestal door bij de controles of op de nacontrole. Veel keuzes kunnen we in de eerste lijn organiseren (recept of plaatsing), soms in samenwerking met het ziekenhuis (bijv. directe spiraalplaatsing op de kraamafdeling of specifieke medische indicaties). In de Haagse VSV-keten (HMC/Haga e.a.) sluiten we aan op de landelijke richtlijnen en hanteren we eenduidige afspraken over borstvoeding, startmomenten en risico’s. Jouw keuze en plan leggen we duidelijk vast in je dossier, zodat iedereen weet wat er is afgesproken.
Klaar om te kiezen of wil je opties naast elkaar zien? Stuur ons een bericht via contact — we plannen het meteen voor je in.
Veelgestelde vragen
Wanneer kan ik het beste starten met anticonceptie?
Dat hangt af van de methode. Condooms/minipil/implantaat kunnen direct; spiraal meestal 4–6 weken; combinatiemethoden vaak ≥6 weken (langer bij borstvoeding/risico’s). We stemmen dit samen af.
Is anticonceptie nodig als ik volledig borstvoeding geef?
Zolang je aan de LAM-voorwaarden voldoet, is de kans op zwangerschap klein. Maar zodra je baby ≥6 maanden is, je menstruatie terugkomt of je bijvoedt/ruimere pauzes hebt, heb je extra anticonceptie nodig.
Kan ik na een keizersnede een spiraal?
Ja. Plaatsing plannen we doorgaans na 6 weken (of meteen tijdens/na de keizersnede in het ziekenhuis als dat is afgesproken).
Heeft anticonceptie invloed op mijn stemming of libido?
Dat verschilt per persoon. Merk je klachten, laat het weten — soms is een andere methode beter passend.
Wanneer mag ik weer seks hebben na de bevalling?
Zo gauw jij je er klaar voor voelt en je lichaam hersteld is. Voor de meeste mensen betekent dat: wachten tot het bloedverlies (lochia) duidelijk is afgenomen en eventuele wonden genezen zijn (episiotomie/ruptuur of keizersnede). Dat valt vaak rond de 4–6 weken en sluit aan bij de nacontrole. Had je een zwaardere ruptuur (graad 3–4) of een keizersnede, reken dan op wat extra tijd en wacht het advies van je zorgverlener af.
Blijft het pijnlijk, heb je koorts, een onaangename geur of ruim bloedverlies: neem contact op.
