37-42 Weken
De bevalling komt steeds dichterbij! Tussen 37 en 42 weken zal je gaan bevallen op de plek die jij prettig vindt. We hebben inmiddels je bevalplan besproken. Het kan ook zijn dat jullie ter extra voorbereiding een cursus hebben gevolgd.
In de laatste maand bereid je lichaam zich voor op de bevalling. Je zal af en toe harde buiken voelen en je kindje gaat steeds dieper in je bekken liggen, wat gepaard kan gaan met een stekende pijn. Deze pijn in combinatie met de harde buiken kunnen oncomfortabel zijn, maar betekenen niet direct dat je zal bevallen. Nog even doorzetten!
De bevalling is voor ons geslaagd als jij er met een fijn gevoel op terug kijkt! Waar of met wie je ook wil bevallen, het moet voor jou een positieve ervaring worden. Een bevalling blijft onvoorspelbaar, maar met een goede voorbereiding kunnen wij dit vaak realiseren. Dit zijn manieren waarop jij je goed kan voorbereiden op de bevalling:
- Volg een cursus over de bevalling;
- Maak een bevalplan met jullie wensen en verwachtingen voor de bevalling;
- Neem voldoende rust in de weken voorafgaand aan je bevalling;
- Stel ons vooral alle vragen die je hebt;
- Lees de folders op onze pagina 32-37 weken.
24/7 verloskundige bereikbaar op 06-10260103
Wanner bel je met ons
- Als je ongerust bent.
- Als je je baby niet goed voelt bewegen.
- Als je helderrood bloed verliest, zoals bij een menstruatie.
- Bij weeën: Is het je eerste kindje? Dan bel je ons als je 2 uur lang regelmatige weeën hebt om de 4 minuten die 60 seconden aanhouden. Ben je al eerder bevallen? Dan bel je als je 1 uur lang weeën hebt die om de 4 minuten komen en 60 seconde aanhouden. Dit is slechts een richtlijn, elke lijf en elke zwangerschap is anders. Weet dat je altijd kunt overleggen met ons!
- Als je vruchtwater verliest:
Is je vruchtwater wit, transparant of roze? Dat is goed nieuws! Neem een douche en ga nog even slapen en bel ons de volgende ochtend na 09.00 uur. Tenzij het hoofdje nog niet is ingedaald, dan bel je ons direct, dag en nacht. Ook als je vruchtwater groen, geel of bruin is, bel je ons direct. Het kan dan zijn dat je baby in het vruchtwater heeft gepoept. Krijg je weeën, dan geldt altijd het bovenstaande.
Hoe het begint
In 90% van de gevallen begint de bevalling met weeën. In de andere 10% van de gevallen begint de bevalling bij het breken van de vliezen.
Slijmprop
Het verliezen van de slijmprop is helaas geen voorbode dat de bevalling gaat beginnen. Tegen het eind van de zwangerschap kan je deze gaan verliezen. Deze slijmprop is vaak zeer taai en heeft een viezige bruine kleur. Soms kan het ook een beetje geel zijn.
Weeën
Vaak begint een bevalling met weeën. Vaak twijfel je of het echt is begonnen. Als de bevalling echt is begonnen zullen de weeën regelmatig zijn en zal de kracht van de weeën toe nemen naar mate het langer duurt. Je kan altijd onder de douche gaan staan. Als de weeën dan afnemen, zijn het waarschijnlijk voorweeën geweest. Worden de weeën krachtiger, dan is het echt begonnen.
Een wee voelt meestal als een golfbeweging die door je buik en/of rug trekt, van onder naar boven. Het kenmerk van een wee is dat deze rustig op komt, naar een hoogtepunt stijgt en daarna weer wegzakt. Buiten de weeën voel je geen pijn meer.
Vruchtwaterverlies
Het kan ook zijn dat de vliezen breken zonder dat er weeën zijn. Belangrijk is om goed naar de kleur van het vruchtwater te kijken. Probeer ook altijd wat vruchtwater op te vangen in een glas of op wit maandverband, zodat je later de kleur kan aantonen.
Bij bruin, geel of groen vruchtwater is het belangrijk om direct te bellen, ook ’s nachts. Het betekent dat de baby in het vruchtwater heeft gepoept. Vanaf dat moment willen we graag de conditie van de baby beter in de gaten houden. Wij als verloskundigen hebben hier echter niet de juiste middelen voor. Vandaar dat we op zo’n moment de gynaecoloog zullen bellen, die dan de bevalling verder zal gaan begeleiden.
Als het vruchtwater ’s nachts breekt en de kleur is wit, helder of roze, dan kan je gerust verder slapen. Bel ons de volgende ochtend tussen 9:00 en 9:30 uur en vertel ons dat je vliezen zijn gebroken. Als het overdag gebeurd, kan je ons wel direct bellen.
Wanneer je vliezen gebroken zijn en je nog geen weeën hebt, is het belangrijk dat je niet meer in bad gaat, geen tampons meer gebruikt en geen gemeenschap meer hebt.
Een bevalling verloopt in verschillende fases
Wanneer een bevalling echt begint is voor iedereen een verrassing. Vaak gaan harde buiken over in echte weeën, of breken op een onverwacht moment je vliezen. Als dit gebeurt, betekent dit nog niet dat je aan het bevallen bent. Het kan nog een tijdje duren voordat dit echt gaat gebeuren. We raden aan in de tussentijd afleiding te zoeken. Bak een taart of kijk naar die ene serie die nog op de planning stond. Wat je ook doet, wacht gewoon rustig tot je de regelmatige weeën hebt zoals hierboven beschreven. Als je vragen hebt of twijfelt, kan je ons altijd bellen.
Latente fase
De baarmoedermond is een bindweefselring die negen maanden van je zwangerschap niet open (moet) gaan. Wanneer je gaat bevallen, zorgen de weeën ervoor dat je baarmoedermond korter wordt en een klein beetje open gaat (tot drie of vier centimeter). Deze latente fase neemt de meeste tijd in beslag en kenmerkt regelmatige weeën die vaak nog ‘goed te doen’ zijn. Probeer in deze fase zo lang mogelijk afleiding te zoeken, zoals de was opvouwen, een taart bakken of een film kijken.
Actieve fase
Vanaf ongeveer vier centimeter ontsluiting begint de actieve fase; nu moet je de weeën vaak gaan wegzuchten. De weeën komen vlot op elkaar met een interval van vier minuten en houden gemiddeld 60 seconden aan. Als dit twee uur duurt, moet je ons te bellen. De ontsluiting vordert nu ongeveer één centimeter per uur. In deze fase ben je heel geconcentreerd bezig met het opvangen van de weeën en het zoeken naar een fijne houding. Luister hierbij naar je lichaam.
Wij zullen je tips geven tijdens deze fase en houden de conditie van het kindje goed in de gaten. Rond zeven centimeter zul je de definitieve keuze moeten maken om naar het ziekenhuis te gaan of thuis te bevallen, ook als dit niet volgens het vooraf opgezette plan gaat. Soms voelen vrouwen zich zo goed thuis dat ze liever niet meer weggaan, ook al hadden ze voor een ziekenhuis bevalling gekozen. Andersom kan natuurlijk ook.
Waar je ook bevalt, probeer je in ieder geval zo veel mogelijk te ontspannen. Een douche, bad of warme kruik kan daarbij helpen. Verander regelmatig van houding en drink en eet kleine beetjes om je lichaam kracht te geven voor de bevalling.
Persfase
Heb je bijna tien centimeter bereikt, dan zullen de ontsluitingsweeën langzaam overgaan in persweeën. Je hoeft de weeën niet meer weg te zuchten, maar begint met het persen. Het kindje is er dan bijna, maar toch kan dit nog wel even duren. Bij een eerste kindje is het niet abnormaal om 1,5 uur te moeten persen. Bij een tweede of derde baby gaat dit vaak een stuk sneller. Kies een houding die fijn is voor jou. We helpen jou uiteraard hierbij indien gewenst.
De geboorte
Gefeliciteerd, jullie kindje is geboren! De kraamverzorgster droogt jullie kindje af en legt hem of haar bij mama op de borst. We dekken het kindje lekker warm toe want willen niet dat hij of zij afkoelt. De navelstreng wordt doorgeknipt zodra deze is uitgeklopt en dan is het meestal nog wachten op de placenta (moederkoek). Het eerste uur na de geboorte is het kindje helder en alert met een sterk zuigreflex. Om deze reden is het belangrijk om je kindje binnen het eerste uur aan de borst te leggen, maar alleen als je dit wilt. Na dit uur zullen we jullie kind nakijken, wegen en vitamine K geven.
De Placenta
Om de geboorte van de placenta te bevorderen en het bloedverlies te beperken, geven we je na de bevalling een prik in je been met oxytocine. Dit is hetzelfde hormoon dat je lichaam maakt voor het opwekken van de weeën. Ook de geboorte van de placenta gaat gepaard met weeën, maar deze zijn over het algemeen niet zo hevig. Soms is nodig dat we iets moeten hechten, dit kunnen wij gemakkelijk zelf en gaat met verdoving. Wanneer je poliklinisch bevallen bent er verder geen complicaties zijn, mag je na twee tot drie uur weer naar huis. Ben je al thuis? Dan kun je jezelf lekker verfrissen onder je eigen douche, waarna je op bed wordt verwend door de kraamverzorgende met beschuit met muisjes!
Pijnbestrijding bij je verloskundige
Tijdens een bevalling maakt je lichaam endorfines aan. Dit hormoon werkt als pijnstiller. Ontspanning is belangrijk voor de aanmaak van endorfines: hoe beter jij kunt ontspannen, des te meer endorfines je aanmaakt. Voor veel vrouwen werkt een warme douche, bad of kruik en een rustige en warme omgeving om te kunnen ontspannen.
De geboorte-TENS (Transcutane Elektrische Neuro Stimulatie, ofwel het door de huid heen stimuleren van de zenuwbanen) is een apparaatje waarmee je jezelf kleine stroomstootjes geeft. Die geven een prikkelend of tintelend gevoel. Met name voor rugweeën kan deze vorm van pijnbestrijding verlichting geven. Je bedient het apparaat zelf wat je ook een gevoel van controle geeft. De geboorte-TENS is zowel thuis als in het ziekenhuis toepasbaar en heeft geen nadelige effecten voor de moeder of voor de baby. Sommige verzekeraars vergoeden de geboorte-TENS. Kijk dus voor de zekerheid je verzekeringspolis na.
Medicinale pijnbestrijding bij de gynaecoloog
Zodra de bevalling begint, maakt jouw lichaam direct natuurlijke pijnstillers (endorfines) aan. Angst of spanning belemmert de aanmaak van endorfines. Daarom is het belangrijk zo ontspannen en rustig mogelijk te blijven tijdens de bevalling.
Wil je bevallen met pijnstillers? Dan moet je altijd naar het ziekenhuis en word je overgedragen aan een gynaecoloog. Bij alle methodes is een hartfilmpje van de baby nodig die minimaal een half uur duurt. Het duurt dus ook enige tijd voordat je pijnstillers ontvangt als je aankomt in het ziekenhuis.
Remifentanil (morfine)
Remifentanil is een morfine-achtige stof die wordt toegediend via een infuuspomp. Je kunt zelf met een knop bepalen hoeveel je krijg toegediend. Geen zorgen, het pompje is zo afgesteld dat je nooit een gevaarlijke hoeveelheid kan binnen krijgen. Het stofje werkt niet lang en wordt daarom alleen gebruikt voor de laatste paar centimeters.
Remifentanil werkt al binnen een paar minuten en is ook na een paar minuten weer uit je bloed verdwenen. Het verminderd de pijn en zorgt ervoor dat je ontspant. Je zult de weeën nog steeds voelen, maar gelukkig wel een stuk minder. Remifentanil kan invloed hebben op je ademhaling en het zuurstofgehalte in je bloed. Daarom moet je continu zorgvuldig in de gaten gehouden worden.
Ruggenprik
De ruggenprik is een injectie in je onderrug met een combinatie van verschillende pijnstillende medicijnen. De anesthesist brengt onder plaatselijke verdoving in je rug een naald in. Via de naald wordt een dun, soepel slangetje in je rug geplaatst. De naald gaat er weer uit, maar het slangetje blijft zitten. Door dit slangetje krijg je tijdens de hele bevalling pijnstillende medicijnen toegediend. Binnen 15 minuten voel je al dat de pijn een stuk minder wordt!
Voordelen van een ruggenprik
- 95% van de vrouwen voelt helemaal geen pijn meer tijdens de weeën.
- Voor zover bekend heeft een ruggenprik geen nadelige gevolgen voor de baby.
- je wordt niet slaperig of suf van een ruggenprik en maakt de bevalling dus helemaal mee.
Nadelen van een ruggenprik
- Heel soms werkt een ruggenprik maar aan één kant.
- Bij ongeveer 5% van de vrouwen wordt de pijn niet of nauwelijks minder. Dat kan komen door de plaats waar de naald is ingebracht en de dosering van de medicijnen. De ruggenprik wordt dan soms opnieuw uitgevoerd.
- De bevalling, vooral het persen, duurt langer. Daardoor heb je meer kans op een bevalling met een zuignap/vacuümverlossing.
- De weeën moeten vaker met medicijnen worden ondersteund.
- Je mag je bed niet uit, omdat je minder gevoel in je benen hebt. Dat komt langzaam weer terug nadat de toediening van medicijnen is stopgezet. Bij een lage dosering heb je meer gevoel in je benen en kun je soms staan, lopen en persen.
- Er wordt een infuus ingebracht, om te voorkomen dat je een te lage bloeddruk krijgt.
- Elke paar uur word je blaas geleegd met een katheter omdat je door de verdoving niet goed voelt dat je moet plassen.
- Je lichaamstemperatuur kan stijgen door een ruggenprik. Het is dan lastig om te bepalen of dat door de ruggenprik komt of dat het om koorts gaat door een infectie. Je krijgt dan voor de zekerheid antibiotica. Na de bevalling moet jullie kindje 24uur worden geobserveerd om in de gaten te houden of hij/zij geen koorts krijgt.
- Je kunt jeuk krijgen. Deze kan goed behandeld worden door de samenstelling van de medicijnen aan te passen.
Over tijd en dan..?
Vanaf 42 weken zwangerschap spreken we van serotiniteit. Serotiniteit komt bij 5% van de zwangerschappen voor. In Den Haag hebben we een protocol gemaakt voor mensen die na 41 tot 42 weken nog in hun zwangerschap zitten.
Vanaf 41 weken en 3 dagen ga je naar de gynaecoloog voor een extra controle. Hier wordt naar de conditie van het kindje gekeken met behulp van een hartfilmpje en een echo. Is de conditie van je kindje goed, dan kan je nog gerust wachten tot de bevalling spontaan begint.
Vind je het toch wel een beetje spannend of heb je lang genoeg gewacht? Dan zijn er voor jou verschillende mogelijkheden om toch te kiezen voor een inleiding.
Bij de verloskundige:
- Strippen: hierbij maken we de vliezen los van de baarmoedermond.
- Breken van de vliezen: Als het strippen geen effect heeft en je toch al een aantal centimeter ontsluiting hebt, kunnen we na overleg met de gynaecoloog kiezen voor het breken van de vliezen thuis. Ongeveer 80% van de vrouwen bevalt spontaan na het breken van de vliezen. Is dit niet het geval, ga je de volgende ochtend naar je afspraak voor de inleiding.
Bij de Gynaecoloog:
- Ballonkatheter: heb je nog niet genoeg ontsluiting voor het breken van de vliezen is het soms nodig om een ballonnetje in je baarmoedermond te plaatsen.
- Oxytocine: Na dat de ballonkatheter zijn werk heeft gedaan worden de vliezen gebroken. Als dit is gebeurd krijg je een infuus met oxytocine. Deze zorgen er voor dat je weeën gaat krijgen.
Meer informatie weten over de mogelijkheden bij of na 41 weken zwangerschap? Bekijk de voorlichtingsfilm.
